Het waarborgen van de continuïteit bij het familiebedrijf

De continuïteit van jouw familiebedrijf is geen gegeven. De overdracht naar de volgende generatie brengt unieke uitdagingen en risico’s met zich mee. Bij de overdracht speelt niet alleen de complexiteit van de bedrijfsvoering een rol, maar ook de dynamiek binnen jouw familie kan spanningen creëren. Zeker wanneer jij een eigenaar in de eerste of tweede generatie bent, is een essentieel onderdeel van jouw focus op het behoud van het familiebedrijf jouw trots, liefde, imago en bestaansrecht.

Het waarborgen van de continuïteit van de organisatie vraagt dan ook om een zorgvuldig geplande strategie waarbij zowel het bedrijf als de familie goed voorbereid zijn. In deze blog bespreken we waarom de continuïteit van het familiebedrijf zo kwetsbaar is en welke stappen genomen kunnen worden om deze continuïteit te waarborgen.

In dit artikel:

• Hoe kan de continuïteit van het familiebedrijf in gevaar komen?
• Het belang van parallelle planning
• 4 belangrijke thema's voor de continuïteit van het familiebedrijf

Met de tools van equimerio^® leg je een solide basis voor de toekomst om de continuïteit van het familiebedrijf te waarborgen. Ontdek zelf de voordelen in een gratis demo!

Hoe kan de continuïteit van het familiebedrijf in gevaar komen?

Het voortzetten van jouw familiebedrijf binnen de familie heeft waardevolle
voordelen, zoals de gedeelde visie en lange-termijn focus. Toch brengt het ook risico’s met zich mee.

Een van de grootste risico’s is de spanning die kan ontstaan tussen familieleden en zakelijke belangen. Dit kan leiden tot conflicten of zelfs een verlies van controle over de bedrijfsvoering. Daarnaast kunnen een gebrek aan financiële planning, een slechte voorbereiding voor de opvolging binnen het bedrijf of onvoldoende onderlinge betrokkenheid de continuïteit van het familiebedrijf bedreigen.

Tot slot zijn er helaas ook externe factoren, zoals een economische terugval, die de continuïteit van het familiebedrijf in gevaar kunnen brengen. Als bovenstaande uitdagingen genegeerd worden, kunnen deze fricties zich ontwikkelen tot conflicten die de toekomst van jouw bedrijf in gevaar brengen.

Lees ook: 6 Tips voor een succesvolle opvolging van het familiebedrijf

Het belang van parallelle planning

Om de continuïteit te waarborgen, is parallelle planning essentieel. Parallelle planning betekent dat er erkend wordt dat het bedrijf en jouw familie voor elkaar relevant zijn. Dit proces vereist dat jouw familiebedrijf strategisch handelt op beide
fronten: de ontwikkeling van het bedrijf en de relatie met jouw familie. Door parallelle planning te integreren, blijft het bedrijf relevant voor de familie en vice versa. Zo blijven familiebanden en zakelijke belangen in balans en kun je fricties voor zijn wat de continuïteit van de onderneming ondersteunt.

Een belangrijk onderdeel bij parallelle planning is duidelijke communicatie tussen alle betrokken familieleden. Hierbij is regelmatig overleg waarin alle belangrijke zaken aan de orde komen noodzakelijk. Daarnaast is het belangrijk dat familieleden elkaars functioneren binnen het bedrijf evalueren.

4 belangrijke thema's voor de continuïteit van het familiebedrijf

Om een sterk fundament te leggen voor continuïteit, is het belangrijk om te investeren in vier thema’s: cultuur, visie, kapitaal en competentie. Deze thema’s omvatten de belangrijkste uitdagingen bij het onderhouden van een gezonde relatie tussen jouw familie en het bedrijf. Dit zijn ook de vier belangrijkste onderwerpen waar conflicten over kunnen ontstaan. Het is daarom des te belangrijker om van deze uitdagingen op de hoogte te zijn zodat de conflicten erover voorkomen kunnen worden.

1. Cultuur

In veel familiebedrijven ontstaan spanningen doordat de verwachtingen binnen de familie niet altijd aansluiten op de zakelijke normen en structuren. In de familie omgeving worden vaak gelijke rechten en rollen benadrukt, terwijl in het bedrijf prestaties en competenties meer gewicht hebben. De verschillen tussen deze benaderingen kunnen wrijving veroorzaken. Het is daarom belangrijk om de familie- en bedrijfscultuur op één lijn te brengen en overeenstemming te vinden over verantwoordelijkheden en besluitvorming binnen zowel de familie als het bedrijf.

De cultuur van het familiebedrijf gaat echter ook over hoe er om wordt gegaan met levenspartners (mogen die wel of niet in het bedrijf werkzaam zijn?) en een andere stijl van leidinggeven (zoals parttime leiderschap). Een voorbeeld uit de praktijk hiervoor zijn 2 zussen die beiden leidinggevenden zijn van hun familiebedrijf. De zussen werden tegelijk zwanger en besloten om beide parttime leiding te geven aan de onderneming. Dit is alleen mogelijk omdat er stil is gestaan bij de cultuur van het familiebedrijf.

Lees ook: Familiewaarden als fundament voor een krachtige cultuur

2. Visie

Een gemeenschappelijke visie over de toekomst van het bedrijf en de rol van de familie hierin is belangrijk voor een succesvolle bedrijfsvoering en overdracht. Alle keuzes waar je voor komt te staan als familie worden immers beïnvloed door de waarden en normen van jouw familie. Verschillende generaties kunnen echter uiteenlopende ideeën hebben over de toekomst van het bedrijf. Zo kan de huidige generatie zich willen richten op behoud en consolidatie, terwijl de opvolgende generatie juist wil investeren en vernieuwen. Zonder een duidelijke en gezamenlijke visie op de rol van jouw familie en de groei van het bedrijf, kunnen deze uiteenlopende prioriteiten de continuïteit onder druk zetten. Het is daarom belangrijk om in alle openheid te praten over toekomstplannen, zodat iedereen zich betrokken en gehoord voelt.

3. Kapitaal

Financiële planning speelt een grote rol bij de continuïteit van een familiebedrijf. Een veel voorkomende frictie die ontstaat is namelijk over de winst en of deze geïnvesteerd of uitgekeerd wordt. Onze natuurlijke neiging is om de winst te reserveren zodat deze gefinancierd kan worden. Het gaat echter averechts werken wanneer je de financiële belangen van jouw familie tekortkomt. Vaak zijn ouders die met pensioen zijn namelijk nog afhankelijk van het inkomen uit het bedrijf. Dit kan leiden tot fricties bij het maken van investeringsbeslissingen. Het is daarom van belang om een goede financiële planning te hebben.

Daarnaast is er soms terughoudendheid om extern kapitaal aan te trekken, wat groei kan belemmeren. Neem je dan voor lief dat het bedrijf minder hard groeit? Wanneer er wel extern kapitaal aan wordt getrokken moet je weer voor lief nemen dat de externe kapitaalverschaffer zich gaat bemoeien met jouw familiebedrijf.

Het is belangrijk om een financieel beleid op te stellen waarin duidelijk is hoe de financiële belangen van jouw familie en het bedrijf in balans blijven. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een dividendbeleid dat zorgt voor financiële stabiliteit zonder de groeipotentie van het bedrijf te beperken.

Wij kunnen ons voorstellen dat het lastig is om erachter te komen waar financiële fricties ontstaan. Daarom hebben wij de Financiële Analyse ontwikkeld. In deze tool kun je verkennen in hoeverre er financiële knelpunten ontstaan en verschillende scenario’s toetsen.

4. Competentie

Competentie binnen jouw familie is eveneens een belangrijk thema. Het succes van de bedrijfsvoering hangt af van de juiste vaardigheden en kwaliteiten. Dit geldt niet alleen voor leidinggevende rollen, maar ook voor bestuurstaken. Het kan gebeuren dat familieleden zich wel als eigenaren, maar niet als actieve bestuurders of managers in het bedrijf willen inzetten. In dat geval is het belangrijk om ervoor te zorgen dat zij goed worden voorbereid op hun rol als verantwoordelijke eigenaar. Training en externe begeleiding kunnen hier een waardevolle bijdrage aan leveren.

Zorg dat je fricties voor bent met behulp van equimerio^® 

Het waarborgen van de continuïteit van een familiebedrijf vraagt om meer dan het simpelweg voorbereiden van de volgende generatie. Het vereist een gezamenlijke visie, heldere afspraken over verantwoordelijkheden en een sterke onderlinge band. Familiebedrijven die continuïteit willen waarborgen, moeten bereid zijn om niet alleen naar de zakelijke kant te kijken, maar ook de familiale dynamiek goed te organiseren en spanningen te omarmen. Dankzij de inzichten en tools van equimerio^® kan je een solide basis leggen voor de toekomst. Dit stelt jouw familie in staat om de uitdagingen van vandaag het hoofd te bieden, terwijl je tegelijkertijd de continuïteit van de onderneming waarborgt.

Benieuwd naar de verschillende tools die equimerio^® te bieden heeft? Je leest er meer over op onze toolset pagina. Of probeer de tools zelf uit door een gratis demo aan te vragen.

Ontdek zelf de voordelen van de equimerio^®  toolset. Vraag een gratis demo aan!